Tiroid Hastalıkları
Dünyada yaklaşık 200 milyon insanda tiroid hastalığı bulunmaktadır. Ancak, ne iyidir ki, günümüzde bu tiroid hastalıklarının birçoğunun tedavisi mümkündür. Tedavi edilmemiş tiroid hastalıkları ise ciddi ve kalıcı sorunlara neden olabilmektedir. Halkın bu konuda bilinçli olması kişileri ve ailelerini tiroid hastalıklarının yakınmaları konusunda uyanık olmalarını sağlamaktadır. Bu durumda, kişiler en ufak bir şüphede doğrudan hekimleri ile temasa geçerek, erken dönemde hastalığın kontrol altına alınmasını sağlayabilirler.
Tiroid bezi nedir?
Tiroid bezi boynun orta hattında, Adem elması diye adlandırılan kıkırdak çıkıntının altında yer alan, kelebek şeklinde, ufak bir bezdir. Yalnızca 25 gram ağırlığında olmasına rağmen salgıladığı hormonlar ile büyüme ve gelişmede temel rol oynamaktadır. Tiroid bezi, ‘tüm vücut fonksiyonlarının düzenleyicisi’ olarak ta adlandırılır.
Tiroid hastalığı ne kadar sık görülür?
Ülkemizde tiroid hastalığı 10 kişiden 3’ünü etkilemektedir. Tiroid hastalıklarının çoğu bayanlarda daha sık görülmektedir.
Tiroid hastalığı tipleri nelerdir?
Tiroid hastalığı farklı şekillerde, farklı yakınmalarla ortaya çıkabilmektedir. Tiroid hastalıklarının çoğunda hastalar ya ‘hipotiroidizm – bezin yetersiz çalışması’ ya da ‘hipertiroidizm – bezin aşırı çalışması’ndan kaynaklanan yakınmalarla gelirler.
‘Guatr’ nedir, bende guatr var mı?
Tiroid bezinin büyümesi ‘guatr’ olarak adlandırılır. Guatr, her zaman hastalık anlamına gelmemektedir. Erginlik çağında ve hamilelikte tiroid bezi büyüyebilmektedir. Bu tip büyümeler ‘fizyolojik büyümeler’ olarak adlandırılır ve hastalık olarak kabul edilmezler.
Tiroid nodülü ne demek?
Tiroid nodülleri, tiroid bezinde yer yer şişlik ile kendini gösterebilen, oldukça sık görülen ve tedavisi mümkün olan bir durumdur. Düşük oranda da olsa, bazı nodüller kanser hücrelerinden oluşabilirler. Bu nedenle, tüm nodüller mutlaka incelenmelidir.
Tiroid hastalığı olan bir kişide hangi yakınmalar olur?
Tiroid hastalığı olan bir kişi ‘hipotiroidizm - azalmış tiroid hormonu üretimi’ ve ‘hipertiroidizm - aşırı tiroid hormonu üretimi’ yapan durumlardan kaynaklanan yakınmalar ve bulgular ile başvurabilir. Bunlar;
- Hipotiroidizm
- Halsizlik, kas güçsüzlüğü, yorgunluk
- Soğuğa karşı tahammülsüzlük
- Kalın ‘puffy’ cilt
- Kabızlık
- Donuk duygu durumu
- Guatr
- Zayıf ve yavaşlamış kalp hızı
- Hatırlama güçlüğü
- Hipertiroidizm
- Titreme
- Kas güçsüzlüğü
- Sinirlilik, uykusuzluk
- Kilo kaybı
- Sıcağa tahammülsüzlük, aşırı terleme
- İshal
- Guatr
- Artmış kalp hızı, çarpıntı
Tiroid hastalığı olan bir hastada yukarıdaki yakınmalar ve bulguların tümü bir arada bulunmayabilir. Bu yüzden bu tiroid hastalığı şüphesinde mutlaka bir hekime danışmak gerekmektedir.
Tiroid hastalığının hastanın duygu durumu ile ilişkisi var mı?
Tiroid hastalığı olan hastalarında çeşitli duygu durumları izlemek mümkün. Hipertiroidili hastalar sıklıkla kendilerini gergin, sinirli ve rahatsız hissederler. Hipotiroidi hastaları ise yorgun ve depresiftirler. Tiroid hastaları ve yakınları, bu gibi durumların hastalığın doğal gidişatı ile ilişkili olduğunu ve tedavi ile geçebileceğini bilmelerinde fayda vardır. Bu tür yakınmaların tiroid hastalığının tek belirtisi olabileceği de akılda tutulmalıdır.
Tiroid hastası hekim tarafından nasıl takip edilmelidir?
Tiroid hastası ömür boyu takip edilmelidir. Hastalığının tamamen iyileştiğini düşünen hastalar takip gerekliliğini mutlaka uzmanları ile kararlaştırmalıdırlar.